Nieuws
Voor velen zijn autonome landbouwmachines nog ver weg, maar als je goed rondkijkt, zie je toch al steeds vaker dit soort speciale machines. We brachten een bezoek aan de familie Kopold om hun zaai- en schoffelrobot FarmDroid eens nader te bekijken, en te horen hoe deze machine tot nu toe bevalt.
Wij redacteuren moeten normaalgesproken achter de machines op de akker aan, en in de drukke zomermaanden raken we hierbij nog wel eens buiten adem. Tijdens ons bezoek aan de familie Kopold in Pöttmes, iets ten noordwesten van München, was het deze keer anders. Op z’n dooie gemak en met ontspannen wandeltempo doet de autonome FarmDroid FD20 trouw z’n werk op het bietenveld. Geen haast – zowel bij de machine als bij ons niet.
Op de Agritechnica van 2019 ontdekken de eerste boeren de FD20 van de Deense firma FarmDroid als een modern alternatief. Onder andere een biologische collega van Claus Kopold. ,,Hij attendeerde mij op deze machine en nodigde me uit om de FarmDroid op zijn land aan het werk te zien. De robot deed daar goed werk en dat overtuigde me. Dus ben ik eens meer informatie gaan verzamelen en heb er uiteindelijk zelf ook een aangeschaft.’’ In de herfst van 2020 zaaide de robot voor het eerst koolzaad op de percelen van de Kopolds en in 2021 begon hij met het bietenseizoen.
De familie Kopold begon er in 2018 mee om hun 160 hectare grote akkerbouwbedrijf over te schakelen op biologisch verbouwen conform de Bioland-richtlijnen. Naast 14 hectare suikerbieten en 15 hectare koolzaad wordt er ook aardappelen, gerst, tarwe, spelt, rogge, tuinbonen, mais en soja verbouwd. ,,Momenteel zaai en bewerk ik suikerbieten en koolzaad met de robot. Daarmee is de machine dan ook volledig in gebruik’’, vertelt Kopold. Volgens opgave is de FarmDroid FD20 geschikt voor maximaal 20 hectare.
Werkbreedte & oppervlakte-output
3,0 m; maximaal 20 ha
Zonnepanelen, accu & motor
capaciteit zonnepanelen 1,6 kW;
accu 4,8 kWh; motoren 2 x 400 W
Snelheid & hellingshoeken
max. 950 m/u,
max. stijgingspercentage 8 %,
max. dwarshelling 5%
Gereedschappen
Configureerbaar van 1 tot 12 rijen;
rijafstand 22,5-75 cm; zaadtank 6 l;
korrelscheidingswiel, zaaiklep,
schijfkouters; aandrukrollen,
nastrijkers; in-row-schoffelmessen,
schoffel-staaldraden
Afmetingen & gewicht
l x b x h: 3,4 x 3,6 x 1,3 m;
gewicht 950 kg
De FarmDroid FD20 is ontworpen om volledig autonoom te kunnen opereren, zonder afhankelijk te zijn van fossiele brandstoffen of menselijke tussenkomst. Centraal daarin staan twee GNSS-ontvangers die in een rechte lijn bovenop het dak zijn geplaatst. Dankzij deze opstelling kan de robot met RTK-nauwkeurigheid zijn positie bepalen, tot op een halve centimeter nauwkeurig. Hierdoor weet de FD20 exact waar elke afzonderlijke zaadkorrel ligt en kan hij tijdens het schoffelen om de planten heen werken zonder camera's of visuele herkenning.
Voor weersinvloeden is er een geïntegreerde neerslagmeter rechtsvoor op de robot geplaatst. Deze meet voortdurend de hoeveelheid regen en zorgt ervoor dat het werk automatisch wordt onderbroken zodra een ingestelde grens wordt overschreden — cruciaal om schade aan bodem of gewas te voorkomen bij nat weer.
De energievoorziening van de FD20 is volledig gebaseerd op zonne-energie. Vier zonnepanelen op het dak leveren samen een vermogen van 1,6 kW. Deze wekken overdag voldoende stroom op om zowel de aandrijving als de elektronische systemen van energie te voorzien. Overtollige energie wordt opgeslagen in vier gel-loodaccu’s met een gezamenlijke capaciteit van 400 Ah. Bij nieuwere modellen zijn deze inmiddels vervangen door efficiëntere lithium-ion-accu’s.
Het dak van de robot is bovendien niet alleen functioneel als zonnepaneel-oppervlak, maar ook praktisch in het dagelijks gebruik. Het kan omhoog worden geklapt, zodat gebruikers eenvoudig toegang hebben tot het zaai- of schoffelgereedschap voor onderhoud, afstelling of een snelle ombouw. Dankzij deze combinatie van precisietechnologie, slimme energiewinning en gebruiksvriendelijkheid is de FarmDroid een sterk staaltje van moderne smart farming in de praktijk.
Nu echter eerst de harde cijfers. Vier zonnepanelen met samen 1,6 kW nominaal vermogen leveren de energie voor de aandrijving en elektronica van de 950 kilo zware FarmDroid. Overtollige elektrische energie wordt bij dit exemplaar opgeslagen in vier gel-loodaccu’s met een capaciteit van in totaal 400 Ah. ,,Helaas is de capaciteit van mijn accu’s al een eind teruggelopen. Nieuwere FD20’s hebben lithium-ion-accu’s en die schijnen beter te zijn’’, vertelt Claus Kopold. Twee 400W-elektromotoren (dus in totaal 0,8 kW, oftewel 1,1 pk) drijven de twee achterwielen aan. Zes andere elektromotoren drijven de zaaieenheden en de schoffelmachine aan. ,,De zonnecellen zijn betrouwbaar gebleken, maar de opslagcapaciteit is niet genoeg om de machine de hele nacht door te laten werken. De robot werkt de hele avond door, maar komt ergens in de nacht tot stilstand. Hier is het de moeite om voor de robot percelen uit te kiezen die qua helling op het zuiden liggen, voorzover dat mogelijk is.
De FarmDroid heeft daar langer zon en kan dan langer doorwerken. Op mijn percelen merk ik een duidelijk verschil. Verder is slecht weer natuurlijk nadelig voor dit systeem. Geen zon betekent duidelijk minder stroom voor de accu’s. In de afgelopen zomers was dat echter nooit een probleem.’’ Met behulp van GPS-, Glonass-, Beidouen Galileo-satellieten (respectievelijk de Amerikaanse, Russische, Chinese en Europese satelliet-locatiesystemen) in combinatie met een RTK-station vindt de FarmDroid de weg op het land. Daarvoor zijn er twee GNSS-ontvangers (Global Navigation Satellite System) op de machine gemonteerd, eentje voor en eentje achter, in een rechte lijn. Zo moet de robot de zijdelingse drift op dwarshellingen tegengaan. Het ongestuurde voorwiel loopt op dwarshellingen desalniettemin ietwat instabiel. Naast de GNSS-ontvangers zit een neerslagmeter, die de hoeveelheid regen controleert en het werk van de robot onderbreekt zodra een vooraf ingestelde grenswaarde wordt overschreden. In de aanbouwruimte zitten ofwel zes zaaieenheden ofwel schoffelelementen. De eerstgenoemde zijn door FarmDroid zelf ontwikkeld.
Het betreft een met de 3D-printer gemaakte schijf met gaten, waarmee het zaaigoed mechanisch in afzonderlijke korrels wordt gescheiden. Vervolgens vallen de zaadkorrels door de zaaduitloop omlaag. Magneetkleppen regelen de kanalen voor de zaairijen en zetten ze gelijktijdig open, zodat het zaaigoed in de door de zaaikouter getrokken groef valt. Achter de schijfkouter zorgt een aandrukrol voor het sluiten van de bodem en de nastrijker dekt het zaaigoed af. Daarbij zijn rijbreedten van 22,5 tot 75 centimeter in te stellen. Bij suikerbieten werkt Claus met een rijafstand van 50 centimeter. Per zaaieenheid is er ruimte voor zes liter zaaigoed. De FarmDroid zaait met RTK-nauwkeurigheid en weet vervolgens de coördinaten van elke afzonderlijke korrel. Dat is essentieel voor de werkwijze van de robot. ,,Het zaaien lukt goed, ik heb nauwelijks missende of dubbele plaatsingen’’, meldt Kopold ons. Naast bieten en koolzaad kan de FarmDroid tot dusver ook uien, rode bieten, spinazie, groene kool, verschillende kruiden en bloemzaad verwerken.
Wie de FarmDroid FD20 van dichtbij bekijkt, merkt meteen hoe doordacht de combinatie van techniek en gebruiksgemak is. De bediening loopt via een overzichtelijke terminal, waarop de gebruiker onder meer de rijafstand, plantenafstand, rijsnelheid en fouttolerantie kan instellen. Ook handmatige bediening is mogelijk via dit paneel, al verloopt het meeste werk volledig autonoom.
Afhankelijk van het seizoen kan de FD20 worden uitgerust als zaairobot of als schoffelrobot. Op het moment van het bezoek aan de familie Kopold was de schoffelmachine gemonteerd. De ombouw van zaaimachine naar schoffelconfiguratie neemt ongeveer twee uur in beslag — een proces waarbij onder andere de zaadtanks verwijderd worden en de zaaikouters vervangen worden door schoffelmessen en stalen schoffeldraden.
Het schoffelsysteem is indrukwekkend in zijn eenvoud én effectiviteit. De verenstalen schoffeldraden trekken onkruid los uit de bodem, terwijl de precisieschoffelmessen zich voor en achter de planten zwenkend bewegen. Hierdoor wordt onkruid tussen de planten effectief weggesneden, zonder de gewassen zelf te beschadigen. Omdat de robot precies weet waar elk zaadje is geplant, kan hij al beginnen met schoffelen nog voordat de eerste bieten boven de grond verschijnen — een groot voordeel voor biologische telers die zonder chemische bestrijdingsmiddelen werken.
Met dit slimme systeem neemt de FarmDroid niet alleen fysiek zwaar werk uit handen, maar draagt hij ook bij aan een consistente en nauwkeurige onkruidbestrijding, dag in dag uit, zonder dat daar seizoensarbeiders voor nodig zijn.
De emissieloze én CO2-neutrale machine bewerkt afhankelijk van de omstandigheden zo’n 3 à 4 hectare per dag en is met zo’n 700 tot 750 meter per uur onderweg, zowel tijdens zaaien als tijdens schoffelen. Indien gewenst kun je de snelheid verder begrenzen of tot 950 m/u verhogen. ,,Bij het zaaien is de robot me soms iets te snel, dan schroef ik de snelheid terug’’, geeft Claus aan. De robot is overigens niet voor elke toepassing geschikt. ,,De FD20 is een beetje kieskeurig qua percelen. Te veel en te grote stenen zijn ongunstig, en hij houdt ook niet van oneffenheden en grote kluiten. Daaronder lijdt de werkkwaliteit. Bovendien heeft hij moeite met erg steile hellingen. Daar wordt dit driewielige voertuig beperkt door zijn achterwielaandrijving.
Niet al mijn percelen zijn geschikt voor de robot. Sommige zijn te klein of gewoon te ver weg.” Inmiddels zit de FarmDroid van de Kopolds in zijn derde seizoen. ,,We waren de laatste jaren tevreden over de oogsten, juist in koolzaad en na de tuinbonen. Vroeger hadden we ongever een seizoenswerker per hectare nodig. Inmiddels werken we met nog maar een persoon per vier hectare. De FarmDroid moest in twee à drie jaar rendabel voor ons zijn. We hebben hem destijds gekocht voor ongeveer 70.000 euro, daarbij zat een subsidie van 40 procent. Zonder die hadden we niet zo snel tot aanschaf besloten. Voor alle duidelijkheid: deze Deense robot neemt ons niet al het handmatige schoffelwerk uit handen, maar het scheelt wel enorm veel. We zouden onmiddelijk weer voor een FarmDroid kiezen’’, vult Stephanie aan.
De FarmDroid draait inmiddels zijn derde seizoen op het biologische bedrijf van Stephanie en Claus Kopold. Vanuit kantoor is de robot live te volgen en worden alle belangrijke waarden in realtime weergegeven. De zaaieenheden — met 3D-geprinte zaaischijven — zijn speciaal door FarmDroid ontwikkeld. En komt hij een obstakel tegen? Dan stopt de robot automatisch.
Bij de familie Kopold is de FarmDroid
niet meer weg te denken. Hij doet
vanaf de eerste zonnestralen tot in de
nacht betrouwbaar zijn werk. 24 uur
per dag doorwerken lukt de robot
met zijn oude accu’s echter niet. Bij het
zaaien zijn er nauwelijks missende
of dubbele plaatsingen, en bij het
schoffelen geeft hij de bieten genoeg
lucht om zich te ontwikkelen. Goede
seizoenswerkers zijn moeilijk te
vinden. De FarmDroid is een goed
alternatief en neemt het grootste deel
van het moeizame handwerk voor zijn
rekening.
+ Nauwelijks storingen
+ Goede zaaigoedplaatsing
+ Bespaart tijd, geld en zenuwen
+ Goede service
- Oude gel-loodaccu’s te zwak
- Niet voor elk perceel geschikt
Misschien ook interessant?
Nieuws
Een verreiker van Manitou voor de agrarische sector, vanwege de belastingen waaraan verreikers in de landbouw worden blootgesteld, zijn er hier eigenlijk alleen speciaal voor dat doel ontwikkelde machines geschikt. Wij reden de MLT 845 van Manitou.
Nieuws
Rijtest met de T7.270 Blue Power | De T7 van New Holland schurkt zijn flanken in de bovenste middenklasse. Met de T7.270 Blue Power en maximaal 269 pk werkten wij met de sterkste uitvoering. Wat ons wel- en niet beviel, leest u in de onderstaande exclusief test.
Nieuws
Ben je op zoek naar een betrouwbare tweedehands tractor? Bij Agri Trader vind je een uitgebreid aanbod aan tweedehands landbouwmachines van topmerken. Tweedehands tractors zijn een populaire keuze onder boeren vanwege hun uitstekende prijs-kwaliteitverhouding en bewezen betrouwbaarheid. In dit artikel bespreken we de vijf populairste tweedehands tractormerken van 2025: Fendt, John Deere, New Holland, Claas en Massey Ferguson. We duiken dieper in hun geschiedenis, unieke kenmerken, en de redenen waarom deze merken zo geliefd zijn op de tweedehands markt.
Als de bieten en het koolzaad in de grond zitten, wordt de robot omgebouwd voor schoffelen. ,,Realistisch gezien heb ik daar zo’n twee uur voor nodig. De zaadtanks van de zes zaaieenheden moeten eraf worden gehaald, de zaaikouters vervangen door schoffelmessen en de zaaiaandrijvingen moeten omhoog worden geklapt’’, legt Claus uit. Naast de actieve schoffelmessen trekken schoffeldraden onkruid uit de bodem. Gewassen die de robot niet heeft gezaaid, kan hij ook niet schoffelen, omdat hij zonder camerasysteem werkt en puur vertrouwt op de opgeslagen locatiegegevens. Daardoor kan hij wel al gaan schoffelen nog voordat de eerste bieten zijn opgekomen! ,,De FarmDroid hoeft niet absoluut elk stuk onkruid te verwijderen. Het volstaat als de suikerbieten genoeg lucht en ruimte hebben om zich te ontwikkelen.
Ik laat de robot graag eerst wat milder schoffelen en dan in de loop van het seizoen agressiever. Een probleem ontstaat wanneer de robot een steen op een biet schuift, maar dat gebeurt maar zelden. Verder doet hij zijn werk vlekkeloos’’, aldus de bioboer. Als de robot zelf merkt dat zijn afwijking van de gewenste koers te groot is, heft hij het werktuig uit en corrigeert hij automatisch. Dankzij RTK werkt hij met een maximale afwijking van een halve centimeter!
Tot zover is het gemakkelijk. Iets moeizamer is het inleren van nieuwe percelen. Eerst moet Claus de FarmDroid met een dieplader naar het nieuwe perceel brengen, aangezien de machine een breedte van 3,6 meter heeft. Bij percelen waarbij hij niet de weg op hoeft om er te komen, kan hij de FD20 aan de driepuntskoppeling van de tractor hangen. Voor het opslaan van de gegevens moet de robot de perceelranden langsrijden. Daarvoor hangt Claus de FarmDroid aan de trekker en legt op elke perceelhoek een punt vast, waarbij de voorste satellietontvanger boven de hoek moet worden gepositioneerd. Zo ontstaat een virtuele grenslijn van het perceel. Aangezien het voorwiel 1,20 meter voor de GPS-ontvanger zit, is deze afstand vastgelegd in het systeem als veiligheidsmarge tot de werkelijke rand van het perceel; dit wordt gebruikt voor het manoeuveren. Hoe grilliger de rand van het perceel en dus hoe meer hoeken, hoe lastiger het is om het in de computer in te voeren en het perceel met de robot te kunnen bewerken. ,,Hindernissen kan ik ook opslaan in de gegevens. Toch heeft de FarmDroid soms en dan met name op de kopakker zijn eigen wil’’, verklapt Claus Kopold.
Nadat de hoekpunten zijn vastgelegd, kun je op de boordcomputer van de robot voor de te trekken banen een AB-lijn van een starthoekpunt naar een willekeurig ander hoekpunt definiëren. ,,Vanaf de computer thuis kan ik mijn perceelgrenzen niet trekken of op een andere manier de gegevens importeren, de robot moet zelf naar de ijkpunten rijden. Dat is vanwege veiligheidsen aansprakelijkheidsredenen.’’ Over alle andere juridische vragen die bij je kunnen opkomen als het gaat over autonome landbouwmachines hoeven klanten zich geen zorgen te maken. Doordat de robot licht is en langzaam rijdt, is zijn gebruik niet kritisch.
De boordcomputer kan 20 verschillende percelen opslaan; 14 daarvan heeft de familie Kopold al gebruikt. ,,Met ons brede assortiment gewassen zal ik een keer tegen de limiet aanlopen. Dan zal ik contact opnemen met de fabrikant om een oplossing te vinden’’, aldus de bioboer.
Over het algemeen is hij tevreden over de service van zijn dealer. ,,Een telefoontje is genoeg en men werpt zich op mijn probleem. De dealer en de fabrikant kunnen inloggen op de robot en zo het meeste al middels diagnose op afstand oplossen. Bovendien heb ik dit jaar de pre-oogst-check laten doen, wat weliswaar een beetje geld kost, maar zich in mijn ogen wel loont. Ik heb dit seizoen tot nu toe geen echte problemen met de FarmDroid. Hooguit eens in de drie dagen komt er een melding op mijn smartphone, maar die kleine issues zijn doorgaans snel vanzelf opgelost. Het gebeurt maar hoogst zelden dat ik echt iets moet doen. De enige wat grotere uitdaging die ik tot nu toe had met de FarmDroid was een transmissieprobleem vorig jaar tijdens de koolzaadzaai. Tot nu toe heb ik gelukkig ook geen last gehad van schade of diefstal.’’ Desalniettemin moet Claus, als hij een optimaal werkresultaat wilt, er per dag een uurtje op uit om de robot te controleren en de instellingen te optimaliseren. ,,De instellingen voer ik allemaal in op de bedieningsterminal, zij het plantenafstand, snelheid of fouttolerantie. Alleen de zaaidiepte moet ik mechanisch instellen. Informatie over de machine, locatie en foutmeldingen kan ik inmiddels allemaal zien in de app, al gebruik ik liever de browserversie. Aan de app zou FarmDroid nog iets moeten sleutelen. Verder kan ik de robot en zijn werkzaamheden permanent in de gaten houden via een geïnstalleerde camera.
Als hij vast komt te zitten, probeert hij door vooruit en achteruit te rijden eerst om zichzelf te bevrijden. Als dat niet lukt, stuurt hij een bericht naar mijn telefoon. Dat bericht vermeldt naast de accustatus ook informatie over de reden van de stop en de locatiegegevens van de FarmDroid’’, legt Claus uit. De fabrikant is overigens bezig met de app, dus die wordt binnenkort verbeterd.