Nieuws
Letterlijk en figuurlijk is Vergroen een ‘levensvatbare’ onderneming. Voedselbossen zijn dé oplossing voor een duurzame toekomst. De missie van oprichters en eigenaren Teun Rözer en Katinka Schlette? Het transformeren van buitenruimtes in voedselbossen om mens, natuur en voedsel weer met elkaar te verbinden.
Eén van de positieve effecten van een stadsvoedselbos is de opname van CO2. “Voedselbossen nemen méér CO2 opnemen dan traditionele plantagebossen omdat de diversiteit aan gewassen in een voedselbos vele male groter is. Zo zorg je op een natuurlijke manier voor vermindering van het broeikaseffect, zelfs in een grote stad.” Daarnaast staat in stedelijk gebied en op onze landbouwgronden de biodiversiteit onder druk. Voedselbossen kunnen een belangrijke rol spelen in het herstel hiervan. “Door de gelaagde opzet van planten en gewassen ontstaat er een ecosysteem waarin dieren, insecten en bodemleven goed gedijen. In voedselbossen wordt niet geschoffeld en gespit. De planten zorgen namelijk zelf voor een gezonde bodemstructuur en vormen essentiële schimmelverbindingen. Schimmels zijn heel belangrijk voor alle leven op aarde, omdat planten en bomen elkaar via deze verbindingen kunnen ondersteunen.”
En hoorden we de afgelopen jaren met die tropische periodes niet steeds vaker over hittestress in de steden? Of over hemelwater dat niet voldoende afgevoerd wordt, door alle bestrating en betegeling? Een voedselbos vermindert juist de hitte, zorgt voor verkoeling en zorgt voor een betere waterhuishouding. “Je zou misschien denken dat gras ook ‘groen’ is, maar alleen gras doet niets voor de biodiversiteit en het klimaat, zeker niet als het continu wordt gemaaid”. ‘Grasfalt’: dat is de term die Teun en Katinka gebruiken voor alle grasmatten in Nederland. “Deze lente zijn wij gestart met de aanleg van een stadsvoedselbos bij een bedrijf. We hebben bodemverbeterende planten ingezaaid, waaronder eetbare bloemen en bloemen voor insecten. Zelfs met de extreme hitte en regenval deze zomer is het er prachtig groen gebleven en zien we er een veelheid aan insecten. De buitenruimte van het buurbedrijf, met gras, werd dor en bruin. Het is mooi om zo snel al een verschil te kunnen zien én maken. Je kunt heel gemakkelijk het gras in je eigen tuin verrijken met andere soorten, zoals klaver. Probeer ook niet te veel te maaien, maar slechts een of twee keer per jaar, of maai alleen de paden.”
Teun en Katinka hebben een ambitieuze toekomstvisie. Teun: “Het lijkt me fantastisch om met elkaar iets tastbaars te creëren, dat er over tientallen of zelf honderden jaren nog staat.” Katinka voegt toe: “Als het aan ons ligt heeft over tien jaar elke stad in Nederland minimaal één voedselbos. Over twintig jaar heeft iedereen in Nederland een product uit een voedselbos geconsumeerd.”
Zie: www.vergroen.eu of stuur een e-mail naar info@vergroen.eu voor meer informatie en een kennismaking.
Teun Rözer is opgeleid tot planoloog. Katinka Schlette is antropoloog en ecologisch tuinontwerper. Begin 2023 bundelden de jonge ondernemers hun passies en expertise om hun onderneming Vergroen het levenslicht te laten zien. “Wij bieden een combinatie van de voedselbosprincipes, hovenierschap en ecologisch tuinontwerp. Wij zien veel betegelde buitenruimtes bij organisaties, lokale overheden, scholen, woningbouwcorporaties. Deze zijn niet hittebestendig en kunnen het hemelwater niet opslaan in natte periodes. Dat is zonde. Juist een voedselbos kan dit allemaal ondervangen, is bovendien onderhoudsarm en goed voor mens en dier. Voedselbosbouw is volgens ons een positief en tastbaar antwoord op enkele van de meest complexe uitdagingen van onze tijd, variërend van de biodiversiteitscrisis en luchtvervuiling tot hittestress en bodemdegradatie.”
Het idee voor Vergroen startte bij Teuns afstudeerscriptie in het kader van zijn studie Geografie, Planologie en Milieu. Zijn onderzoek focuste op het Nederlandse landschapsbeleid in relatie tot voedselbosbouw. “Met voedselbossen kunnen we ervoor zorgen dat onze leefomgeving herstelt. Daarbij vind ik – vinden wij – het belangrijk om mens en natuur weer met elkaar te verbinden”, aldus Teun. Katinka's motivatie ontsprong uit een tentoonstelling bij haar vorige werkgever; het Amsterdamse Tropenmuseum. “Ik liep hier tegen de complexiteit en vervuiling van het reguliere voedselsysteem aan. Ik maak me daar zorgen over. Door voedselbossen op kleine schaal te realiseren zijn we concreet met een oplossing bezig en laten we zoveel mogelijk mensen een alternatief zien dat voor iedereen een win is: hogere terreinwaarde, meer biodiversiteit, schonere lucht, bestendig tegen het veranderende klimaat én heerlijk duurzaam geproduceerd voedsel.”
Wat is nu precies een voedselbos? Het is een door mensen ontworpen productief ecosysteem dat voornamelijk uit eetbare, meerjarige plantensoorten bestaat. Het is opgebouwd uit zeven lagen, van onder de grond tot de grote bomen. Hiertussen zie je bodembedekkers, struiken, klimplanten, noem maar op. “Het concept combineert eigenlijk landbouw en natuur. Als je het goed doet, dan versterken deze elkaar. Het behoort tot de boslandbouw, ook wel ‘agroforestry’ genoemd, en is gebaseerd op de werking van het ecosysteem van een bosrandmethodes in de natuur. Een voedselbos is, net als een natuurlijke bosrand, een zelfvoorzienend systeem waarbij elk gewas bijdraagt aan het geheel: van het verbeteren van de bodemstructuur tot het bieden van een thuis aan diverse diersoorten. Bij Vergroen passen we deze principes toe een kleinere schaal, omdat buitenruimtes van organisaties in de stedelijke ruimte immers niet zo groot zijn als landbouwkavels. Zo kunnen we stadsvoedselbossen creëren, met ontelbare positieve effecten op onze leefomgeving. En dat is in onze steden natuurlijk meer dan welkom.”
Misschien ook interessant?
Nieuws
Al meer dan een eeuw staat DeWit Gereedschappen synoniem voor hoogwaardig tuingereedschap van Nederlandse makelij. In een tijd waarin duurzaamheid steeds belangrijker is, speelt DeWit een vooraanstaande rol in het produceren van gereedschappen die niet alleen generaties lang meegaan, maar ook met oog voor het milieu worden vervaardigd.
Nieuws
Systeem vergelijking | Bosmaaiers uit de professionele hoek wegen al gauw 8,5 kg of meer. Waarom zou je de motor, het zwaarste onderdeel, dan niet gewoon op je rug dragen? We hebben in praktijk gekeken waar de winst zit.
Nieuws
In de rubriek hier werk ik deze maand Ivanna Postma (22) die werkt bij Totaal Bestrating Drachten