Nieuws
Lang waren de Australische Kelly-kettingeggen exoten op Europese velden. Dat moet met een eigen fabriek in Europa gaan veranderen. Wij deden alvast de eerste indrukken op van deze machine en de kwaliteit van het bewerkingsresultaat.
Een trend die zijn oorsprong heeft in Australië, begint hier nu ook voet aan de grond te krijgen: de Kelly-kettingschijveneggen. We konden in het afgelopen seizoen op verschillende bedrijven – meestal grotere – de nodige ervaringen opdoen met en uitwisselen over het werken met het Kelly-principe. Eenvoudig gezegd gaat het bij de Kelly-eg om een bodembewerkingsmachine die met behulp van schuin op de rijrichting gespannen kettingen ondiep de bovenste bodemlaag afscheert. Van bovenaf gezien zijn de vier kettingen in een ruitvorm geplaatst, waar de eg zijn naam ‘Diamond Harrow’ (diamant-eg) aan te danken heeft. De kettingschakels zijn daarbij de bewerkingsgereedschappen (bijvoorbeeld schijven). Een voordeel: de kettingen volgen exact het contour van de bodem. Kelly noemt als toepassingen zaaibedbereiding, stoppelbewerking, groenbemesters verwerken en zelfs zaaien in combinatie met een opbouwzaaimachine. Ook onkruidbestrijding is een belangrijke toepassing. Concurrentie was er tot een paar weken geleden niet. Inmiddels brengt Fliegl een eigen versie in deze nichemarkt (zie verderop in dit Testjaarboek).
De promotor van het Kelly-systeem in Europa is Nicolas Doyle in Zwitserland. Als zoon van een Australische boer is hij goed vertrouwd met de techniek ‘from Down Under’. Het lijkt voor hem geen probleem te zijn om dealers en klanten te overtuigen van de werking van deze eg; het is misschien ook precies de juiste tijd ervoor. Inmiddels is Agri Bio-Solutions aangesteld als distributeur voor de Benelux (www.agribiosolutions.eu). Voor de Europese markt worden de kettingeggen geproduceerd door Maschinenfabrik Stolpen in Sachsen in Duitsland. Met het etiket ‘Made in Germany’ zijn er vier werkbreedten: vier, zes, negen en twaalf meter. Een van de eerste dealers in Duitsland was Arneuba uit het Ertsgebergte, aan de Duits-Tsjechische grens. Daar komt ook onze 12-meter-testmachine vandaan. Op een veld in Sachsen-Anhalt hadden we koolzaadstoppels op te breken.
Uitgeklapt hebben de vier kettingen dus een ruitvorm. Middenvoor en -achter plus aan twee zijarmen zijn de circa 7,3 meter lange kettingen aan het dragende voertuig bevestigd, in een hoek van 45 graden met de bewerkingsrichting. Dankzij die grote hoek kun je de slagen ook parallel aan de zaairichting eggen. De effectieve werkbreedte van de 12-meter-Kelly bedraagt 11,9 meter. De voorste kettingen gooien de aarde naar binnen, de achterste naar buiten. Aangezien de rechter- en linkerkettingen aan de voorkant helemaal niet en achter maar een beetje overlappen, zijn onder het hoofdframe (dus aan de binnenkant van de ruit) twee deelkettingen opgehangen. Natuurlijk werken ook die schuin op de rijrichting. In het gebruik geleiden zijdelingse tastwielen aan de twee zijarmen, het middelste transportonderstel, een ‘hulponderstel’ achter en aan de voorkant de trekdissel de werktuigen in hun werkpositie. Alle uit/inklapcilinders zijn in een sleufgat gemonteerd, zodat de framedelen zich aan het globale bodemcontour kunnen aanpassen. Op de kopakker wordt de machine niet uitgetild, want in uitgeklapte vorm staat hij meteen in zijn werkpositie. Je kunt hem dus gewoon rondtrekken. Voor krappe keermanoeuvres kun je met de disselcilinder in elk geval de voorste kettingen optillen. En wanneer je de eg achteruit wilt duwen in veldhoeken, dan helpt het als je de achterste inklapcilinder iets omhoogtrekt. Met dat achteruitrijden moet je echter niet overdrijven.
Frame:
effectieve werkbreedte 11,90 m,
framebreedte 12,95 m;
banden onderstel 400/55-22.5,
tastwiel 10.0/75-15.3.
Kettingen:
4 x 7,3m-kettingen met elk 45 schijfelementen, 2 overlappingskettingen in
het midden; kettingelementen van gietstaal (variant CL1), diameter 328 mm,
schijvenafstand 16,3 cm; kettingspanning mechanisch door middel
van schroefveren; optioneel 5 andere
kettingtypes.
Afmetingen & gewichten:
transportlengte 14,6 m, -breedte 3,0 m,
-hoogte 4,0 m; bedrijfsgewicht 10,5 t;
gewicht per schijf 11,2 kg (CL1);
vereist trekvermogen vanaf 300 pk,
werksnelheid tot 15 km/u.
Je hebt keuze uit zes verschillende kettingtypes. Op onze testmachine bestonden de kettingschakels uit schijven, feitelijk kleine schotels die niet bijzonder scherpe randen hebben. Bij Kelly heten deze schijven CL1. Ze hebben een diameter van 328 millimeter en zijn gemaakt van gietstaal. Met een oog aan de buitenzijde en een bijpassende haak aan de binnenzijde grijpen de ketting schakels in elkaar, waarbij ze door een pen worden geborgd. De schijvenafstand bedraagt 16,3 centimeter. Elke hoofdketting van onze testmachine had 45 schijfschakels, de kleine middenkettingen 14 schakels. Kelly geeft voor een set kettingen ongeveer 10.000 tot 15.000 hectare op – dat is behoorlijk. Als alternatief zijn er de CL2-schakels. Een element daarvan bestaat uit een stalen schijf die tussen twee gietdelen is gebout. Zo kun je de schijf bij slijtage vrij gemakkelijk demonteren. Die schijf heeft scherpere randen en is zwaarder, zodat hij dieper en agressiever werkt. De fabrikant geeft het gewicht op per meter ketting – let op, niet per meter werkbreedte – als 115 kilo. Onze CL1-elementen wogen ‘slechts’ 70 kilo per meter. Per element is dat ongeveer 11,2 kilo. De K4-schijvenketting zit qua eigenschappen tussen de CL1 en CL2 in. Met scherpe randen en een gewicht van 68 kg/m werken de schakels in een afstand van 16 centimeter. Verder zijn er nog de W36-, de sterschijven- en de tandrol-ketting. Kelly beschrijft ook nog de mogelijkheid om aan de voorste en achterste kettingophangingen verschillende kettingtypes te bevestigen. In het algemeen geldt: als er een keer een element beschadigd raakt of een ketting breekt, dan kun je de betreffende afzonderlijke schakel vervangen. Da’s mooi.
Belangrijk voor een optimaal werkresultaat is de correcte kettingspanning. Daartoe is elke ketting voorzien van een schroefveermechanisme. Met een spindel stel je de kettingspanning in. De fabrikant geeft als optimale instelwaarde 330 millimeter op de spindel. Aangezien je de ketting niet dagelijks hoeft te verstellen, is de handmatige verstelling geen punt. Cruciaal is de parallelle uitlijning van het middenframe ten opzichte van de bodem. Ook moeten de kettingen een bepaalde afstand hebben. Je kunt afstandringen plaatsen op het spanmechanisme en de dieptebegrenzingskettingen aan de montageplaten. Als de eg bijvoorbeeld aardwallen opgooit, kun je met deze stelschroeven een fijnafstelling doen. Een werkdiepteverstelling is er in de gebruikelijke zin niet. De werkzaamheid van de machine hangt af van de samenstelling van de ketting (gewicht, vorm enzovoorts). Op harde, droge grond kan het zijn dat de schijven niet volledig of niet gelijkmatig in de bodem trekken.
We waren positief verrast door het werkresultaat: heel ondiep en volledig dekkend. Op grond van hun flexibiliteit passen de kettingen zich supergoed aan de bodemoneffenheden aan en ze egaliseren mooi. Dat konden we met name constateren bij rijpaden. Zelfs in diepe sporen egden de schijven goed en trokken ze oneffenheden om. Een aantal koolzaadstoppels werd uit de bodem getild en op de oppervlakte gegooid. Bijna allemaal werden ze vlak onder het oppervlak afgeslagen. Niet zelden versnipperden de kettingen koolzaadstengels. Daarbij werd het uitvalkoolzaad ingestoft. Met de werksnelheid van 15 km/u trok onze 400pk-trekker moeiteloos over het veld. In de hoeken van het veld is de werkkwaliteit minder, enerzijds doordat de snelheid ontbreekt, maar ook doordat bij sterke stuuruitslag de schijven parallel aan de rijrichting gaan werken en zo niet meer over het hele oppervlak kunnen afsnijden.
Voor transport klapt de 12m-Kelly dubbel in: de armen zijn tweedelig. Om ervoor te zorgen dat de kettingen tijdens het transport niet slingeren en het overige verkeer in gevaar brengen, zijn er extra opbergsteunen. Het achterste element van de eg – een ongeveer twee meter lang framedeel – wordt eveneens verticaal ingeklapt, zodat de machine korter wordt. Desondanks is de lengte 14,6 meter, dus met een sterke trekker ervoor kom je boven de toegestane totale lengte! Het bedrijfsgewicht van een kleine 10,5 ton is vergelijkbaar met een korteschijveneg. Als onderstel op de weg dient net als op het veld het middelste onderstel, en aan de achterkant het nalopende dubbele tastwiel, dat bij het rijden in bochten meestuurt. De machine ligt weliswaar stabiel en heeft een laag zwaartepunt, maar toch vraagt het verplaatsen enige voorzichtigheid. Van- |wege de lange wielbasis moet je bochten niet te krap nemen. Voor het inklappen heb je vier regelventielen nodig: eentje voor de disselcilinder, twee voor de inklapcilinders (zijarmen en het achterste uitstekende deel) plus eentje voor de overlappingskettingen in het midden.
De Kelly-kettingeggen zouden wel
eens snel een plek op de Europese
markt kunnen gaan veroveren. De
machinedemonstraties liepen goed.
We zullen deze 12-meter-machine
waarschijnlijk echter met name in uitgestrekte gebieden gaan aantreffen.
De machine is simpel opgebouwd en
gemakkelijk te bedienen: uitklappen,
klaar en gaan. De kettingen passen zich
supermooi aan het bodemoppervlak
aan, ze bewerken + ultra-ondiep en pakken het volledige oppervlak. Het
bewerkingsresultaat mag gezien
worden. Aftrekpunten zijn er voor de
lengte van de machine en de hoge
aanschafprijs.
+ ultra-ondiepe bewerking
+ bewerkt het volledige oppervlak
+ simpel te bedienen
- grote lengte
- hoge aanschafprijs
Misschien ook interessant?
Nieuws
Ja, er is weliswaar een nauw verband met de TerraGator, maar deze zelfrijdende giertank op vijf wielen is het nieuwe mest-vlaggenschip van Ploeger. We konden tijdens een test een beeld krijgen van zowel het enorme onderstel als de rest van het hele systeem.
Nieuws
Knoche heeft in de afgelopen jaren het een en ander aan het programma gemoderniseerd. Nieuw zijn de messenwals Speedmax en de korteschijveneg Crossmax. De twee machines vormen een uiterst harmonieuze voor-/achter-combinatie, zoals we konden vaststellen op de akker.
Nieuws
Niet alleen qua uiterlijk maakt de Krone BiG Pack 1270C een sprong voorwaarts, ook de wijzigingen in het voorperskanaal zijn veelbelovend. De chauffeur kan daarbij op comfortabele wijze instellingen doen. We reden met de BiG Pack 1270 VC.